بند بازی به سبک گیلانی

بند بازی در رشت,بازی محلی بند بازی

«لافند بازی» یک نمایش یا بازی جذاب سنتی عامیانه گیلان میباشد

 

«لافند بازی» یک نمایش یا بازی جذاب سنتی عامیانه گیلان و مشابه بند بازی سیرک میباشد. نمایشی که در جشن هایی مشابه عروسی، عید نوروز یا بازارهای هفتگی روستاهای گیلان انجام می شود و در روستاهای جلگه ای ایران طرفداران بسیاری دارد.

این نمایش در میان مردم محبوبیتی ویژه دارد. پیشینه تاریخی آن ریشه در گذشته های دور دارد و ویژگی های جغرافیایی و نوع زندگی اجتماعی در منشا شکل گیری آن بی تاثیر نبوده میباشد. لافند بازی با نام های طناب بازی، ریسمان بازی و رسن بازی نیز نامیده می شود.

زمانه مراسم بندبازی
زمانه اجرای نمایش لافندبازی در فصل تابستان (اوایل تیر تا اواخر مرداد)  و در پاییز (مهر و ابان) و در ایام نوروز و سیزده بدر، در جشن ها و اعیاد و در برخی عروسی ها برگزار می شود. در سال های اخیر در مراسم و جشن های دولتی نیز از این نمایش استفاده می شود. این نمایش در شرایط جوی بد و هوای بارانی، در ایام کار و پرکاری کشاورزی، در ایام سوگواری مذهبی و ماه های محرم و صفر و رمضان انجام نمی شود.

 بند بازی در رشت,بازی محلی بند بازی

بند بازی مشابه بند بازی سیرک میباشد

اعضای گروه نمایش
گروه لافندبازی از افراد زیر تشکیل می شود: 1- پهلوان که  اصلی ترین شخص نمایش میباشد و بر روی طناب با پای برهنه راه می رود و برای اعتدال خود چوبی بزرگ به نام لنگر در دست می گیرد. هرچه مسلط او بر طناب بیشتر و عملیات او گوناگون تر باشد ، شهرت او بیشتر میباشد. 2-یالانچی: که دستیار پهلوان میباشد وسایل لازم را در اختیارش قرار می دهد . همچنین صحنه را تا حاضر شدن پهلوان آماده می سازد یعنی اصلاحاً گرم می کند و به او شیطانک یا شیطان یا میان غوله  نیز می گویند و در جمع آوری هدایای نقدی تماشاگران موسوم به زمان شرکت پرکار دارد . 3-سرناچی(نوازنده سرنا) 4-نقاره چی(دهن زن و نقاره زن)

بیشتر بخوانید:  بازیهای محلی آذربایجان غربی

وسیله لافند بازی
وسیله اصلی لافند بازی از وسایل زیر تشکیل می شود: 1- لافند (طناب (که معمولا از جنس کنف میباشد 2-  چهار تیر چوبی از چوب های جنگلی یا لولهٔ آهنی (5/2اینچ) که هر کدام در حدود 5 متر طول دارد.3- لنگر :چوبی میباشد که از دو نیمه 3 متری تشکیل شده و طول آن حدود 5 تا 5/5 متر میباشد و با یک بست فلزی به یکدیگر وصل شده میباشد. لنگر که لافند باز اعتدال خود را بر روی طناب به وسیله آن حفظ می کند، اغلب از چوب درختان جنگلی میباشد.

بند بازی در رشت,بازی محلی بند بازی

لباس مخصوص لافندبازی نوعی لباس پهلوانی میباشد که بی شباهت به لباس زورخانه ای نیست

لباس مخصوص
لباس مخصوص لافندبازی نوعی لباس پهلوانی میباشد که بی شباهت به لباس زورخانه ای نیست. این لباس سبک و چسبان میباشد که بنا به سلیقهٔ بندبازان، تزئینی روی آن انجام شده میباشد. پهلوانان برای پیشگیری از چشم خراش، دعاهایی بر بازوی خود می بندند. لباس یالانچی ها شبیه لباس حاجی فیروز میباشد . پیراهن قرمز، شلوار زرد یا سیاه با کمربند و کلاه بوقی و شیطنت که زنگوله ای روی آن آویخته میباشد. یالانچی صورتش را با ذغال یا مواد رنگی سیاه می کند.

نحوه اجرای نمایش
در این نمایش که اغلب در فضای آزاد و در صحنه هر موقعیت انجام می گیرد ، پهلوان در حالی که حمد و ثنای خدا و ذکر مناقب حضرت علی (ع) را می گوید ، بالا می رود و با چوبی که برای حفظ اعتدال در دست می گیرد ، از روی طناب ردشدن می کند و با اجرای حرکات نمایشی گوناگون را سرگرم می کند. در همین موعد شیطانک نیز با حرکات خنده دار و ادا حرکات پهلوان مردم را می خنداند و نوازندگان سرنا و نقاره با نواختن آهنگ های شاد محلی فضا را شاد و هیجان انگیز می کنند. لافند باز اغلب مزد خود را از ٜراه زمان دریافت می کند؛ مگر آنکه قبلا با صاحب مجلس برای دریافت مزد، قراردادی بسته باشد. شیوهٔ خبرکردن مردم در گذشته با نواختن نقاره بود و در سال های اخیر به وسیله بلندگو و یا چاپ پوسترهای اطلاعیه و تبلیغاتی انجام می شود.

بیشتر بخوانید:  بازي محلی پلان

  بند بازی در رشت,بازی محلی بند بازی

لنگر که لافند باز اعتدال خود را بر روی طناب به وسیله آن حفظ می کند، اغلب از چوب درختان جنگلی میباشد

عملیات گوناگون پهلوانان بر روی طناب
عملیاتی که پهلوان ها بر روی طناب عملیاتی نیز انجام می دهند که عبارتند از:

آغاز بندبازی با نرمش پا و دو گام و دو شاخه زدن دو ضرب و سه ضرب میباشد . بهترین نوع بازی به عقیده پهلوانان ، همان دو گام و دو شاخه زدن میباشد.

 کشتی گیله مردی با یالانچی: یالانچی داخل صحنه شده و عربده جویی می کند. پهلوان پس از او داخل صحنه می شود و می خواهد بالای طناب برود، در این هنگام  یالانچی جلوی او را می گیرد و با حرکات خنده آور بازدارنده این کار می شود. پهلوان با او کشتی می گیرد، یالانچی را زمین می زند و بالای طناب می رود.

شعر خوانی: پهلوان بالای طناب می رود و شعری می خواند که در میان لافندبازان به نام فهلویات مشهور میباشد و یالانچی ادا پهلوان را در می آورد. شعری به این مضمون: الله به الله زدم/ خیمه به دشت کربلا زدم/ آب آمد خیمهٔ ما را ببرد/ دست بر دامان علی ولی الله زدم/ الله تویی/ بر دلم آگاه تویی/ درمانده منم/ دلیل هر راه تویی/ من غلام قنبرم/ قنبر غلام علی/ قربان آن زبانی که بلند بگوید یا علی.

بیشتر بخوانید:  بازی محلی قاب بازي ،بجول (آشيق)

*پهلوان از طناب پایین می آید و یالانچی  را بر دوش می گیرد و بالای طناب می برد.

*پهلوان نیمکت را داخل مجمعه می گذارد و روی نیمکت می نشیند و از روی طناب می گذرد.
غذا خورد بالای طناب: پهلوان سینی غذا در دست ، لنگر به دوش، وسط طناب می ایستد و با یالانچی سوال و جواب می کند. سوال یالانچی این میباشد:پهلوان تو چرا تنها غذا می خوری مرا دعوت نمی کنی؟ پهلوان جواب می دهد: من کار کردم غذا می خورم تو هم کار کن غذا بخور و …

*پهلوان دیگ را روی طناب می برد و دیگ را داخل تشت می گذارد و دو پا در دیگ از روی طناب می گذرد.

*شیشهٔ چراغ گردسوز و یا بطری نوشابه را به پا می بندد و با نوک پا از روی طناب می گذرد.

*سینی چای را روی طناب می برد و چای می نوشد.

*در بالای طناب با یالانچی کشتی می گیرد.

پرواز مرگبار، یعنی دو پا را به طناب می بندد وبه پایین پرتاب می شود.

*باچشمان بسته از روی طناب ردشدن می کند و با بردن تختخواب بربالای طناب می خوابد.

*با دو چرخه از روی طناب ردشدن می کند.

*دو پا در دیگ از روی طناب ردشدن می کند و با دیگ  دو گام می زند.

*سه طفل را روی طناب می برد. یک طفل به کول و دو طفل وصل به دو تاب و طناب دو متری که به مچ پای پهلوان بسته شده میباشد.پهلوان با پاهای خود آنها را به تکان در می آورد و از روی طناب ردشدن می کند.

منبع:tebyan.net

 

 

مطلب پیشنهادی

بازی محلی«ابو، امح جیم» درمناطق عربى زبان خوزستان

بازی های محلی خوزستان بازیکنان به دو گروه تقسیم مى‌شوند و روى زمین دایره بزرگى …